Powstanie drugi terminal instalacyjny offshore!

Budowa farm wiatrowych na morzu może być najważniejszym obok budowy elektrowni jądrowych kamieniem milowym w procesie transformacji energetycznej w Polsce. Morze Bałtyckie posiada bowiem bardzo dobre warunki w zakresie wietrzności. Co więcej, relatywnie niewielkie głębokości zapewniają redukcję kosztów fundamentowania. Przez lata Polska pozostawała jednak w tyle w porównaniu z takimi państwami, jak Dania, Niemcy, Szwecja, czy Wielka Brytania, mimo potencjału Bałtyku, jak i licznych przewag inwestycji na morzu względem farm wiatrowych na lądzie, takich jak choćby znacznie wyższy wskaźnik capacity factor.

Do dziś w polskich obszarach morskich nie ma żadnej elektrowni wiatrowej. W najbliższych latach ów stan rzeczy ulegnie zmianie. Najbardziej zaawansowane projekty offshore’owe to Baltic Power (joint venture, który współtworzą ORLEN i kanadyjski Northland Power) oraz Baltica 2 (joint venture PGE Polskiej Grupy Energetycznej i duńskiego Ørsteda). Szereg inwestycji planują także inni gracze na rynku, tacy jak EDP Renewables, Equinor i Polenergia w konsorcjum, czy RWE.

Świnoujście już w budowie, Gdańsk lada chwila?

Budowa farm wiatrowych na morzu nie będzie jednak możliwa bez terminali instalacyjnych offshore w polskich portach morskich, których dzisiaj nie ma. Rozpoczęła się jednak budowa terminala instalacyjnego w Świnoujściu, którego inwestorem jest spółka ORLEN Neptun, która realizuje część lądową (roboty budowlane rozpoczął już Budimex), oraz Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, odpowiedzialny za część hydrotechniczną (kontrakt na jej wykonanie zdobył PORR). Kolejny terminal instalacyjny powstanie w porcie morskim w Gdańsku.

Ogłoszono już przetarg na realizację inwestycji. Harmonogram jest bardzo napięty – obiekt powinien zostać oddany do użytku już w połowie 2026 roku. Roboty palowe miałyby zostać zakończone do końca drugiego kwartału przyszłego roku, natomiast zalądowienie – do końca trzeciego kwartału. Do połowy roku 2026 planuje się ukończenie robót betonowych i żelbetonowych oraz prace instalacyjne i nawierzchniowe. Inwestycja będzie finansowana przez Polski Fundusz Rozwoju oraz ze środków unijnych w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności, czyli KPO. Wielkość nakładów inwestycyjnych oszacowano na 1,2 mld zł bez VAT.

Rok opóźnienia

PFR Fundusz Inwestycyjny FIZAN ma zapewnić dofinansowanie w różnych formach na poziomie 500 mln zł, natomiast w ramach KPO przeznaczono na ten projekt 700 mln zł. Przekazanie funduszy będzie wymagało zgody Komisji Europejskiej, jednak procedura notyfikacyjna została już uruchomiona. Co ciekawe, budowa terminala instalacyjnego została uwzględniona w KPO przez poprzedni rząd, dlatego uruchomienie projektu nie będzie wymagało aktualizacji dokumentu w tym zakresie.

Pierwotnie obiekt miał być uruchomiony już w połowie 2025 roku, co jednak uniemożliwiło wstrzymanie wypłat dużej części funduszy europejskich dla Polski z racji toczącego się sporu pomiędzy poprzednią władzą a instytucjami Unii Europejskiej dotyczącego praworządności, przede wszystkim w kontekście organizacji sądów powszechnych i odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów.

Przedłużenie Baltic Hub w głąb morza

Nowy terminal instalacyjny ma powstać na sztucznie zalądowionej powierzchni T5, która będzie wydłużeniem w głąb morza istniejącej części T2 głębokowodnego terminala kontenerowego Baltic Hub. Powierzchnia planowanego nabrzeża wyniesie 21 hektarów, zaś długość linii przeładunkowej – 800 metrów. Głębokość techniczna wyniesie natomiast 17,5 metra, podobnie jak przy istniejących nabrzeżach przeznaczonych do przeładunków kontenerów, które dzięki temu mogą obsługiwać największe kontenerowce oceaniczne.

Nabrzeże offshore będzie mogło przyjmować zarówno specjalistyczne statki instalacyjne typu jack-up, jak również jednostki serwisowe. Jego budowa powinna ruszyć już w połowie bieżącego roku, co jest bardzo ambitnym założeniem. W przyszłości nabrzeże będzie mogło zostać łatwo zaadaptowane do przeładunku kontenerów, jeżeli rynek inwestycji w farmy wiatrowe na morzu się nasyci i tak duża ilość terminali instalacyjnych w Polsce nie będzie już potrzebna.

Oprócz najbardziej zaawansowanych projektów w Świnoujściu i Gdańsku terminal instalacyjny offshore ma powstać także w planowanym Porcie Zewnętrznym w Gdyni. Niewykluczone, że powstanie również w porcie morskim w Ustce, którego rozbudowa miała zostać zrealizowana w ramach KPO, a niektóre warianty zakładały właśnie budowę terminala instalacyjnego offshore. Pytanie, czy długookresowo będą mogły istnieć aż cztery porty instalacyjne jednocześnie, wydaje się zatem w pełni zasadne.

Borys: Morska energetyka wiatrowa kluczowa dla transformacji energetycznej

– Morska energetyka wiatrowa jest kluczowa dla transformacji energetycznej polskiej gospodarki. Inwestycja PFR w terminal instalacyjny w gdańskim porcie to strategiczny projekt, która będzie impulsem dla rozwoju w Polsce całego łańcucha dostaw dla budowy farm wiatrowych na Bałtyku – komentuje cytowany w komunikacie prasowym Paweł Borys, prezes zarządu PFR.


wiz. Istrana

W tym miejscu warto przypomnieć, że już teraz trwa rozbudowa Baltic Hub o nabrzeże T3, które także powstaje na sztucznie zalądowionej powierzchni – na wschód od nabrzeża T2. W efekcie zdolności przeładunkowe kontenerów w Baltic Hub wzrosną z 3 mln TEU do 4,5 mln TEU. W przyszłości będzie mogło także powstać nabrzeże T4, które sąsiadowałoby z nabrzeżami T2 i T5. Warto także dodać, że udziały w Baltic Hub posiada PFR.